Dolar amerykański (United States Dollar, USD)
Jest to nazwa stosowana wobec oficjalnej waluty obowiązującej przede wszystkim na terenie Stanów Zjednoczonych Ameryki. Ponadto obowiązuje w Portoryko, Mikronezji, a także na terenie Marianów Północnych, Palau, Wysp Marshalla, Panamy, Ekwadoru, Salwadoru, Timoru Wschodniego, Zimbabwe, Bonaire, Saby i Sint Eustatius. Nie tylko jednak kraje należące do strefy dolara amerykańskiego z uwagą śledzą jego wahania. W rzeczywistości waluta ta ma istotne znaczenie dla gospodarki wielu państw na świecie. Jest również jedną z najchętniej wybieranych przy dokonywaniu międzynarodowych transakcji.
Stany Zjednoczone (Dolar amerykański) |
1 USD |
4.3300 |
4.4500 |
|
Nominały
Jeden dolar amerykański ($) składa się ze 100 centów. Występujące w obiegu monety mają wartość 1,2, 5, 25 oraz 50 centów. Zbliżony podział występuje w przypadku banknotów. Dostępne są w nominałach: 1,2,5,10, 20, 50, 100. Na banknotach zamieszczone zostały wizerunki prezydentów USA. Do rzadkości należą banknoty o wysokim nominale. W historii wyemitowane zostały między innymi banknoty o wartości 500, 1000, 5000, a nawet 10 000 i 100 000 dolarów. Udokumentowano również emisję jednodolarówki w postaci monety.
Emisja i obrót
Banknoty drukowane są na specjalnie przygotowanym materiale, który składa się przede wszystkim z bawełny oraz lnu. Emisją zajmuje się mennica United States Mint, a nad bezpieczeństwem czuwa Federal Reserve System. Pieczę nad ilością wypuszczanej na rynek waluty sprawuje Rada Federalna. Blisko połowa z drukowanych codziennie pieniędzy to banknoty o nominalne 1$. Waluta jest w powszechnym obiegu na całym świecie, a jej dominacji na obecną chwilę nie zagraża strefa euro. Od jej wartości zależy w wielu krajach kwota podstawowych artykułów.
Wartość
W początkach operowania dolarem jego wartość opierała się na parytecie złota. W roku 1973 waluta stała się płynna. Obecnie jej wartość determinują czynniki makro- i mikroekonomiczne takie jak: zmiany na rynku walutowym, inflacja w gospodarce, itp. Istotne znaczenie dla wartości waluty mają także czynniki, które z pozoru mogą wydawać się niezwiązane bezpośrednio z rynkiem walutowym, a mianowicie:
- sytuacja polityczna na świecie,
- czynniki klimatyczne,
- polityka gospodarcza,
- popyt i podaż,
- inne.
Wszystkie wymienione powyżej czynniki wpływają na stabilność waluty. Ma na to również wpływ utrzymywanie wysokiej rezerwy w gotówce przez rząd USA. O wahnięciach decydują zmiany stop procentowych na rynku giełdowym Forex, jak też emisja przez System Rezerwy Federalnej większej ilości banknotów.
Historia
Początków dolara należy doszukiwać się w dziejach … Czech. To jeden z lokalnych hrabiów - Jeroným Šlik, właściciel kopalni srebra na tym terenie – rozpoczął bicie monety o wadze 1 uncji. Początkowa nazywana była Joachimsthaler (od nazwy miejscowości, w której była wybijana). Z czasem nazwa ta została skrócona do thaler. Z uwagi na swoje wymiary oraz wagę była powszechnie użytkowana również w innych regionach, gdzie nazwa uległa pewnym zmianom i tak: w Szwecji występowała pod nazwą daler, we Włoszech – tallero, w Anglii – dollar. Tę ostatnią nazwę rozpowszechnili kupcy holenderscy w Indiach i Ameryce. Postępująca popularyzacja wiązała się także z kolonizacją hiszpańską.
Początkowo dolar był wyłącznie monetą. W wersji banknotu po raz pierwszy pojawił się w końcu XVII wieku, wypuszczony przez jedną z amerykańskich kolonii dla sfinansowania wojska. Jednak dopiero w latach 60-tych XIX wieku wprowadzone zostały do powszechnego obiegu pierwsze papierowe pieniądze w tej walucie. Wydawane od tego czasu (po 1861 r.) banknoty oraz monety uznawane są za środki płatnicze.
Czy wiesz, że…
Istnieją teorie spiskowe wokół papierowego banknotu jednodolarowego. Ich zwolennicy doszukują się w symbolice zamieszczonej w warstwie wizualnej oznaczeń różnych ugrupowań – masonów, satanistów, itp. Elementy grafiki mają być odniesieniem do historii Iluminatów, masonerii, a nawet zawierać zakodowany plan zdominowania ludzkości. Z pewnością te przesłanki zwiększają atrakcyjność banknotu pod kątem estetycznym.